Το μυαλό είναι σαν το laptop! Όσο περνάει ο καιρός, μπορεί να εμφανίσει βλάβες. Άλλοτε στη μητρική. Άλλοτε στην κάρτα γραφικών. Κι άλλοτε στη μνήμη!
Ένας απ’ τους πιο διαδεδομένους ‘ιούς’ που πλήττουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι και η νόσος Altzheimer. Μετά τα 65 ένα 5-10% των ατόμων βρίσκονται αντιμέτωποι μαζί της. Ξεχνούν. Μπερδεύονται. Αποπροσανατολίζονται.
Όταν η μνήμη μας δυσκολεύει όμως, πάσχουμε αυτόματα από Altzheimer; Ή μήπως κάποια συμπτώματα είναι φυσιολογικές γνωστικές απώλειες;
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ;
‘Που άφησα τα κλειδιά μου;’ ‘Που είπαμε πως πηγαίνουμε;’ ‘Θύμισε μου τ’ όνομά σου;’ Το πέρασμα των ετών μπορεί σταδιακά να προκαλέσει προβλήματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Έτσι, συχνά, τα ηλικιωμένα άτομα :
- Αργούν να επεξεργαστούν μια πληροφορία
- Χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αντιδράσουν π.χ. σε μια γάτα που πετάγεται ξαφνικά στον δρόμο ή σ’ έναν αναπάντεχο εκκωφαντικό θόρυβο
- Αντιμετωπίζουν μικροδυσκολίες στην καθημερινή επικοινωνία ή την οδήγηση
- Δεν μπορούν να κάνουν ταυτόχρονα πολλές διαφορετικές εργασίες π.χ. να μαγειρεύουν και να μιλούν στο τηλέφωνο
- Δυσκολεύονται να διακρίνουν το σημαντικό απ’ το ασήμαντο
- Σκέφτονται πολύ πριν πάρουν μια απόφαση, ακόμα και απλή
- Ξεχνούν πληροφορίες που έμαθαν στο πρόσφατο παρελθόν
- Δεν μπορούν να κατακτήσουν εύκολα νέες γνώσεις
Εντούτοις, οι γνωστικές αυτές αδυναμίες εντάσσονται στο φάσμα του αναμενόμενου και φυσιολογικού! Δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας για τη λειτουργικότητα του ατόμου!! Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα είναι σοβαρότερα και χρειάζονται προσοχή.
|
‘Αυτό που έχει σημασία στη ζωή δεν είναι τι σου συμβαίνει, αλλά τι θυμάσαι και πώς το θυμάσαι.’ Gabriel Garcia Marquez |
ΠΟΤΕ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΗΣΩ ΓΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ALTZHEIMER;
Ήπια κατάσταση
Είναι εύκολο να μπερδέψεις την αρχή της νόσου με την φυσιολογική γνωστική έκπτωση. Τα συμπτώματα μοιάζουν. Εμφανίζονται όμως σε μεγαλύτερη ένταση. Συγκεκριμένα, το άτομο :
- Ξεχνάει γεγονότα, καταστάσεις ή πληροφορίες που απέκτησε πρόσφατα
- Δεν μπορεί να θυμηθεί την σωστή λέξη για να κατονομάσει πρόσωπα και πράγματα
- Δεν παίρνει εύκολα αποφάσεις και πρωτοβουλίες
- Χάνει την όρεξή του για δραστηριότητες που έκανε μέχρι τώρα
- Έχει έντονο εκνευρισμό και καταθλιπτικά συμπτώματα
Μέση βαρύτητα
Η κατάσταση γίνεται σοβαρότερη όταν ο ασθενής:
- Ξεχνάει συστηματικά γεγονότα του πρόσφατου παρελθόντος ή την ονομασία προσώπων και αντικειμένων
- Μπερδεύει τα λόγια του ή επιλέγει εντελώς λανθασμένες εκφράσεις για να επικοινωνεί
- Χάνεται στο σπίτι, στο δρόμο, στη γειτονιά και δύσκολα προσανατολίζεται
- Δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί στα ψώνια, το μαγείρεμα, την καθαριότητα, την προσωπική του υγιεινή
- Παρουσιάζει συμπεριφορές αταίριαστες με τις περιστάσεις
- Φαντάζεται και βιώνει καταστάσεις που δεν υφίστανται στην πραγματικότητα
Προχωρημένη νόσος
Το τελευταίο στάδιο της κατηφορικής πορείας είναι εύκολα αναγνωρίσιμο καθώς ο πάσχων :
- Δεν μπορεί να αναγνωρίσει την οικογένεια και τα φιλικά του πρόσωπα
- Δεν καταλαβαίνει όσα του λεν, δεν επεξεργάζεται πληροφορίες
- Χάνεται ακόμα και μέσα στο σπίτι
- Είναι αδύνατο να αυτοεξυπηρετηθεί
- Έχει ανεξέλεγκτη ακράτεια ούρων και κοπράνων
- Δυσκολεύεται να περπατήσει ή καθηλώνεται σε κρεβάτι ή καρότσι
Ο τρόπος εκδήλωσης της νόσου ποικίλει από άτομο σε άτομο ανάλογα με :
- Τη φυσική κατάσταση
- Την προσωπικότητα
- Το προηγούμενο νοητικό επίπεδο
Σε κάθε περίπτωση , φρόντισε τους δικούς σου ανθρώπους! Μην περιμένεις να χαλάσει το μηχάνημα για να πας στον τεχνικό! Συμβουλέψου έγκαιρα τους ειδικούς. Η πρόληψη είναι σημαντική!
Χρύσα Βοζίκη, Ψυχολόγος-Εκπαιδευτικός