Μια ανυπόμονη, πολύχρωμη πεταλούδα. Μια πρώην κάμπια που παλεύει να πάρει την τελική της μορφή. Αυτό είναι ο έφηβος. Που αγωνίζεται να βγει απ’ το κουκούλι της παιδικότητάς του και ν’ ανοίξει τα φτερά του στον δυνατό αέρα της ενήλικης ζωής.
Ο αγώνας της απελευθέρωσης απ’ τα δεσμά που τον κρατούν πίσω είναι σπουδαίος. Έχει ν’ αντιμετωπίσει τη νέα του εικόνα. Το ξαφνικό μπόι. Το τριχωτό κορμί. Την αιματηρή περίοδο. Έχει να σταθεί με θάρρος απέναντι στις νέες προκλήσεις. Σχολικές. Κοινωνικές. Προσωπικές. Και φυσικά. Έχει ν’ αντιπαρατεθεί με το μεγάλο του αντίπαλο στη μάχη της ανεξαρτησίας. Το γονιό.
Το δικό του αγώνα δίνει όμως κι ο κάθε γονιός σ’ όλο το διάστημα της προεφηβικής και εφηβικής ζωής του παιδιού του. Για να του δείξει πως δε στέκεται απέναντί του αλλά δίπλα του. Για να τον κάνει να καταλάβει ότι είναι εκεί με όλη του την αγάπη. Ακόμα και την αγάπη αυτή που δίνεται με λάθος τρόπους.
Κι αν καμιά φορά δείχνουμε την αγάπη μας λανθασμένα; Υπάρχει τρόπος να το διορθώσουμε; Μα και βέβαια!
4 ΣΥΧΝΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ Ν’ΑΠΟΦΕΥΓΕΙΣ
1.ΟΙ ΔΙΑΚΟΠΕΣ
Όχι. Όχι οι καλοκαιρινές διακοπές που σου ζήτησε να πάει μόνος με τους φίλους του. Αλλά.. οι ασταμάτητες εκείνες διακοπές που κάνεις όταν μιλάτε. Μέσα στην αγωνία σου να σώσεις καταστάσεις. Να προλάβεις γεγονότα. Και πάνω απ’ όλα να προστατεύσεις τον νεαρό έφηβο. Γίνεσαι βιαστικός. Δεν ακούς. Δεν τον αφήνεις να ολοκληρώσει τις σκέψεις του. Αλλά.. προτρέχεις. Διακόπτεις. Παρεμβαίνεις. Κι αυτό, μόνο ευεργετικά δε λειτουργεί στη μεταξύ σας σχέση.
Tip
Μην επικεντρώνεσαι σ’ αυτά που θέλεις να του πεις. Άκουσε αυτά που σου λέει εκείνος.
2.Η ΚΡΙΤΙΚΗ
Ο κόσμος του εφήβου μπορεί να μοιάζει για σένα ανώριμος ή ακόμα και αστείος. Ωστόσο, για κείνον, η πραγματικότητά του είναι κάτι παρά πάνω από πολύτιμη. Οι φίλοι. Οι παρέες. Οι δραστηριότητες. Τα ενδιαφέροντα. Ακόμα και το κορίτσι ή το αγόρι που του αρέσει είναι γι’ αυτόν άκρως σημαντικά. Μην βιάζεσαι επομένως να κρίνεις έναν άνθρωπο ή μια κατάσταση. Η κριτική και μάλιστα η γρήγορη, αναίτια ή αυστηρή κριτική πληγώνει τον έφηβο και τον απομακρύνει από σένα.
Tip
Εξέτασε προσεκτικά τα δεδομένα. Συζήτησε και σεβάσου τη γνώμη του παιδιού. Εξέφρασε τη γνώμη σου με ευγένεια και αιτιολόγηση. Και βέβαια.. άφησε ανοιχτή την πιθανότητα του λάθους.
3.ΟΙ ΤΑΜΠΕΛΕΣ
Απέφυγε τις ταμπέλες και τους χαρακτηρισμούς. Φράσεις όπως..‘Τα καλά παιδιά κάνουν έτσι’ ‘Οι φυσιολογικοί άνθρωποι δεν φέρονται με αυτόν τον τρόπο’ ‘Μόνο οι αλήτες βγαίνουν τέτοια ώρα’κλπ. στιγματίζουν τον άλλο ως προσωπικότητα. Τον κατατάσσουν σε κατηγορίες. Τον διαφοροποιούν και τον αποξενώνουν.
Tip
Αν θέλεις να εκφράσεις τη γνώμη σου, κάνε το για συγκεκριμένες συμπεριφορές πχ. Η στάση σου αυτή απέναντι μου δε μου άρεσε, μου φάνηκε αγενής.
4.Ο ΑΣΥΓΚΡΑΤΗΤΟΣ ΘΥΜΟΣ
Και φυσικά. Είναι στιγμές που και τα δικά σου όρια ξεπερνιούνται. Που η απρόσμενη συμπεριφορά του εφήβου σε θυμώνει και σε στεναχωρεί. Ωστόσο, το ξέσπασμα με βρισιές, φωνές, χειροδικίες ή αυταρχισμό μόνο δυσάρεστα αποτελέσματα μπορεί να φέρει. Απόφυγέ το κάνοντας καλύτερη διαχείριση του τρόπου που σκέφτεσαι και ενεργείς.
Tip
Αν ο έλεγχος σου μοιάζει δύσκολος, κάνε απλώς ένα διάλειμμα στη κορύφωση της έντασης για να ηρεμήσετε και οι δύο.
Σε κάθε περίπτωση, δείξε υπομονή. Όλοι χρειάζονται χρόνο για να προσαρμοστούν σε νέα δεδομένα. Κι όταν η προσαρμογή ολοκληρωθεί, θα κοιτάς περήφανος από μακριά τη μικρή σου πεταλούδα να πετά στα βάθη του ορίζοντα!
Χρύσα Βοζίκη, Ψυχολόγος-Εκπαιδευτικός